دوره 9، شماره 2 - ( تابستان 1399 )
جلد 9 شماره 2 صفحات 64-43 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- ، o.oudbashi@aui.ac.ir
2- صنایع دستی و گردشگری استان همدان
2- صنایع دستی و گردشگری استان همدان
چکیده: (2249 مشاهده)
مطالعه فناوری تولید آثار شیشه ای در دوران باستان یکی از موضوعات جالب توجه در حوزه علوم باستان شناختی است. هدف از این پژوهش مطالعه و شناسایی ماهیت شیمیایی و فناوری تولید در آثار شیشه‌ای تاریخی مکشوفه از مجموعه معماری دست کند ارزانفود در نزدیکی شهر همدان است. این اشیاء شامل بقایای شکسته ظروف شیشه‌ای، قطعات شکسته النگوی شیشه‌ای و یک قطعه ماده شیشه‌ای بدون شکل مشخص هستند. به منظور شناسایی فناوری تولید شیشه در نمونه‌های مکشوفه از محوطه ارزانفود، 12 نمونه از قطعات شکسته ظروف و النگوها و همچنین یک قطعه بی‌شکل مورد مطالعات آزمایشگاهی قرار گرفتند. این نمونه ها متعلق به دوره های ایلخانی و ساسانی هستند. نمونهها به منظور شناسایی ترکیب شیمیایی شامل عناصر اصلی، فرعی و کمیاب به روش آنالیز پلاسمای جفت شده القایی طیف‌سنجی جرمی (ICP-MS) و جهت شناسایی ویژگیهای ریزساختاری به روش میکروسکوپی الکترونی روبشی مجهز به آنالیز پراش انرژی پرتو ایکس (SEM-EDS) مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج بیانگر استفاده از شیشه سودا-آهکی (شیشه آهک-سودا-سیلیکا خاکستر گیاهی) در تولید نمونه‌های شیشه مکشوفه از محوطه ارزانفود است. تنها در نمونه توده شیشه‌ای ترکیبی کاملاً متفاوت دیده می‌شود که شامل میزان متفاوتی از اجزاء اصلی و فرعی موجود در ترکیب در مقایه با دیگر نمونه‌های آنالیز شده است. ریزساختار نمونه ها نیز شامل دو دسته کاملاً یکنواخت و حاوی فازهای غنی از سرب و قلع است. حضور این فازهای بیانگر استفاده از ترکیبات سرب و قلع به عنوان اپک کننده در این نمونهها است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سراميک‌هاي زیستی (بیوسرامیک‌ها)
دریافت: 1399/6/22 | پذیرش: 1399/6/10
دریافت: 1399/6/22 | پذیرش: 1399/6/10
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |